آلبلاغیآل بلاغی، از خاندان‌های قدیم علمی شیعه بود. ۱ - مؤسس خاندانمؤسس این خاندان، که امروزه فضلا و دانشمندانی از آن در ایران، عراق و لبنان پراکنده‌اند، شیخ محمد علی بلاغی (متوفی ۱۰۰۰) است. وی از فقها و علمای بزرگ قرن دهم و شاگرد محقق اردبیلی بوده و برخی از تألیفات او عبارت‌اند از: شرح بر ارشاد الاذهان علامه حلی؛ شرح اصول کافی؛ حواشی بر بخش اصول معالم‌الدین و حواشی بر من لایحضره الفقیه. ۲ - وجه تسمیهآل محبوبه [۲]
جعفر بن باقر آل محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ج۲، ص۵۸ـ۷۹، بیروت ۱۹۸۶.
با اظهار بی‌اطلاعی از وجه تسمیه این خاندان به بلاغی، از قول شیخ جواد بلاغی، این خاندان را به ربیعه، از عشایر بزرگ عراق، نسبت داده و به شرح احوال هفده تن از علمای این خاندان پرداخته است.۳ - معروف‌ترین افرادمعروفترین افراد خاندان بلاغی عبارت‌اند از: ۱. شیخ عباس بن محمدعلی (متوفی ۱۰۸۵)، فقیه، اصولی و صاحب حاشیه بر تهذیب؛ ۲. شیخ حسن بن عباس (متوفی بعد از۱۱۰۵)، از شاگردان علی بن زین الدین نواده شهید ثانی و مدّقق شروانی، صاحب شرح صحیفه سجادیه و تنقیح المقال، که اثر اخیر از منابع روضات الجنات است؛ ۳. شیخ عباس بن حسن (متوفی بعد از۱۱۷۸)، فقیه، اصولی و صاحب رساله عملیه بغیة الطلّب و شرح الصحیفة السجادیة؛ ۴. شیخ محمدعلی بن عباس (متوفی ۱۲۲۸)، فقیه و اصولی، از شاگردان وحید بهبهانی، بحرالعلوم، کاشف الغطاء و سیدمحسن اعرجی، صاحب مطارح الانظار و نتایج الافکار، که شرح مبسوطی است بر تهذیب الاصولِ علاّمه حلّی، و جامع الاقوال در فقه استدلالی؛ ۵. شیخ ابراهیم بن حسین (متوفی ۱۲۴۷)، فقیه، ادیب و شاگرد کاشف الغطاء. وی، که در بازگشت از سفر حج به درخواست اهل جبل عامل در آن‌جا اقامت گزید، سرسلسله آل بلاغی در لبنان بوده است و نسل او در جبل عامل به نام بلاغی عاملی مشهورند؛ ۶. شیخ احمد بن محمد علی (متوفی ۱۲۷۱)، فقیه، اصولی، شاگرد سیّدعبدالله شُبّر و صاحب شرح بر تهذیب الاصول علامه حلی، شیخ طالب بن عباس (متوفی ۱۲۸۲). شاگرد صاحب جواهر، شاعر و مؤسس دو محفل ادبی مشهور در نجف به نام‌های «معرکة بلاغیة» و «محفل بلاغیة»؛ ۷. محمد جواد بلاغی (۱۲۸۲ـ۱۳۵۲/ ۱۳۱۲ ش) که مشهورترین فرد از خاندان بلاغی است. [۳]
محمد علی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج ۱، ص ۲۷۶ـ ۲۷۸،تهران ۱۳۶۹ ش .
[۴]
محمد هادی امینی، معجم رجال الفکر و الا دب فی النجف خلال ألف عام، ج۱، ص۷۲ـ۷۴، نجف ۱۳۸۴/ ۱۹۶۴.
[۵]
عباس قمی، کتاب الکنی و الالقاب، ج۲، ص۸۲ـ۸۴، صیدا۱۳۵۸.
[۶]
جعفر بن باقر آل محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ج۲، ص۵۸ـ۷۹، بیروت ۱۹۸۶.
۴ - فهرست منابع(۱) جعفر بن باقر آل محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، بیروت ۱۹۸۶. (۲) محسن امین، اعیان الشیعة، چاپ حسن امین، بیروت ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳. (۳) محمد هادی امینی، معجم رجال الفکر و الا دب فی النجف خلال ألف عام، نجف ۱۳۸۴/ ۱۹۶۴. (۴) سیدحسن صدر، تکملة امل الامل، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۶. (۵) عباس قمی، کتاب الکنی و الالقاب، صیدا۱۳۵۸. (۶) محمد علی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، تهران ۱۳۶۹ ش. ۵ - پانویس
۶ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «آل بلاغی»، شماره۱۶۴۸. رده‌های این صفحه : تراجم | خاندان آل‌بلاغی | خاندان ها | درگذشتگان سده 11 (قمری) | درگذشتگان سده 12 (قمری) | درگذشتگان سده 13 (قمری) | درگذشتگان سده 14 (قمری) | علمای شیعه | علمای قرن چهاردهم | علمای قرن دوازدهم | علمای قرن سیزدهم | علمای قرن یازدهم
|